Technische Universiteit Delft
Faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen
Transporttechnologie



O.M. Kooymans Ontkoppelpunten: KOOP en OSOP
Literatuuropdracht/scriptie, Rapport 92.3.LT.3054, Sectie Transporttechniek en Logistieke Techniek.


Deze scriptie handelt over twee ontkoppelpunten, namelijk het Orderspecificatie Ontkoppelpunt (OSOP) en het Klantorder Ontkoppelpunt (KOOP). De keuze van de positie van deze punten in de logistieke grondvorm, vormt een belangrijke strategische beslissing. Eenvoudig gezegd is de grondvorm de opstelling van de primaire functies en de daarbij behorende fysieke goederenstroom. De structuurelementen die we daarbij onderkennen zijn: de primaire processen (aangegeven met een rechthoek), de voorraadpunten (weergegeven met een driehoek) en de goederenbewegingen tussen processen en voorraadpunten (weergegeven met een open pijl). De meest eenvoudige structuur is het volgende pijplijnmodel van de goederenstroom 'van zand tot en met klant'.

Het orderspecificatieproces is het voortraject dat loopt van orderacceptatie in de afdeling Verkoop via Ontwerp en Constructie tot aan Produktie Planning. Het OSOP geeft aan hoever een klantorder doordringt in dit specificatieproces. Het scheidt de klantorder-afhankelijke ontwikkelingen van de klantorder-onafhankelijke ontwikkelingen.
Het KOOP is het punt dat aangeeft hoever een klantenorder doordringt in het realisatieproces. Het scheidt de produktie op voorraad van de produktie op order.
Het volgende model geeft vier mogelijke posities van het OSOP en vijf van het KOOP.

OSOP 1: Geen ordergebonden acties
  2: Orderspecificatie gaat van Verkoop direct naar Produktieplanning
  3: Elementen zijn gespecificeerd, combinatie nog niet
  4: Engineeringswerk per order uitgevoerd
KOOP 1: Maken en zenden naar voorraad
  2: Maken van voorraad
  3: Assembleren op order
  4: Maken op order
  5: Inkopen en maken op order

Vele OSOP/KOOP combinaties zijn mogelijk en komen voor in de praktijk. Echter, bij combinatie van OSOP en KOOP bepaalt de positie van het OSOP de maximaal haalbare positie van het KOOP. Je kunt nu eenmaal niet een produkt op voorraad maken wanneer het per klantorder gespecificeerd moet worden. Combinatie van bijvoorbeeld KOOP 1 met OSOP 4 is dus niet mogelijk.

Bovenstrooms t.o.v. het KOOP is het risico van investeringen in voorraden dominant, dit is goed kwantificeerbaar. Benedenstrooms is het risico van gemiste orders dominant, dit is beter beïnvloedbaar door goed management. De positie van het KOOP is beïnvloedbaar door krachten die erop werken, met een stroomafwaartse danwel een stroomopwaartse uitwerking.

Stroomafwaartse uitwerking:
  • Beperkingen opgelegd door het proces
  • Eisen gesteld aan de leveringsprestatie Stroomopwaartse uitwerking:
  • Beperkingen opgelegd door het produkt of de markt
  • Eisen gesteld aan het nivo van de voorraadkosten Aan de hand van een in hoofdstuk 4 beschreven procedure kan de optimale positie voor het KOOP bepaald worden.

    Bovenstrooms t.o.v. het OSOP vindt ontwikkeling plaats van standaardmodules. Benedenstrooms komen de ontwikkelingen op gang door kiantenordcrs, ontwikkelingen van klantspecifieke modules.
    De positie van het OSOP in het voortraject is vooral beïnvloedbaar door de produktstructuur, het in staat zijn de constructie van klantorder-afhankelijke modules te ontkoppelen van klantorder-onafhankelijke modules.
    De optimale positie van het OSOP is zover mogelijk stroomafwaarts, zodat de klantorder-afhankelijke wijzigingen zo weinig mogelijk invloed uit oefenen op het voortraject.

    Rapporten studenten Transporttechniek en Logistieke Techniek
    Gewijzigd: 2008.02.13; logistics@3mE.tudelft.nl , TU Delft / 3mE / TT / LT.