J.F. Otte
Beslissingsprocedures voor de operations research.
Literatuuropdracht/scriptie,
Rapport 93.3.TT.4096, Sectie Transporttechniek en Logistieke Techniek.
In de operationele analyse wordt een aantal methoden beschreven om uit een
verzameling alternatieven te beslissen welke de beste is. Bij het nemen van
deze beslissingen krijgen de alternatieven een cijferwaarde. Dit proces geeft
twee problemen.
Ten eerste zal in sommige gevallen slechts een menselijke waardering
(semantisch) mogelijk zijn. Deze dient getransformeerd te worden naar
cijferwaarden om het combineren en beslissen mogelijk te maken. Als de
alternatieven allemaal ten opzichte van elkaar gewaardeerd worden (relatieve
waarnemingen) kan men het Analytic Hierarchy Proces, of de multiplicative
variant daarvan, gebruiken om de cijferwaarden te berekenen. Voor de meeste
toepassing in de operations research is slechts een absolute waarneming
mogelijk, en dan zijn het AHP (absolute) en de direct rating methode zeer
geschikte technieken. Voor stationaire processen is het mogelijk om de
cijferwaarden eenmalig te bepalen, waarna de beoordelaar slechts
één van de semantische waarderingen hoeft te kiezen.
Het tweede probleem is de multi-criteria analyse. De alternatieven krijgen
waarderingen voor hun prestaties onder diverse criteria. Sommige procedures
combineren de warnemingen tot één cijferwaarde, andere
procedures geven een voorkeurreeks van alle alternatieven. De meest toegepaste
techniek gebruikt een sommatie van de waarderingen, met gewichtsfactoren voor
de criteria, om het eindcijfer te berekenen. Voor het bepalen van de
gewichtsfactoren zijn het AHP en de MAV-functie geschikt. De outranking en
interactieve methoden zijn in sommige gevallen goed te gebruiken, maar niet
geschikt voor toepassingen in de operations research.
Ter verduidelijking van de beslissingsprocedures zijn de beste technieken
toegepast in twee cases, welke beide betrekking hebben op een railterminal.
Rapporten studenten Transporttechniek en Logistieke Techniek
Gewijzigd: 2008.05.10;
logistics@3mE.tudelft.nl
, TU Delft
/ 3mE
/ TT
/ LT.