Technische Universiteit Delft
Faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen
Transporttechnologie



E.H.L. Kocken Transport en behandeling van kolen van de winning tot de exportterminal.
Literatuuropdracht/scriptie, Rapport 94.3.TT.4316, Sectie Transporttechniek en Logistieke Techniek.


In deze scriptie is het kolentransport van de mijn naar de exportterminal onderzocht. Het geeft een overzicht van de manier waarop de kolen getransporteerd worden en welke bewerkingen de kolen ondergaan tijdens dit transport. Hierbij is vooral gekeken naar de grote kolenstromen, omdat daarbij vaak de nieuwste technologie wordt toegepast.

Het kolentransport van de mijn naar de exportterminal gaat veelal indirect via een bewerkingsplaats op de mijn of dicht bij de mijn. Op de bewerkingsplaats worden de kolen gebroken, gewassen en opgeslagen. Het breken kan ook op de mijn plaatsvinden met mobiele breekinstallaties. In een enkel geval zullen de kolen direct van de mijn naar de exportterminal vervoerd worden. De kolen zullen dan op de exportterminal bewerkt worden.

Het transport tussen de mijn en de bewerkingsplaats vindt plaats met bandtransporteurs of speciale mijntrucks. Deze transportmiddelen kunnen eveneens ingezet worden bij het directe transport van de kolen naar de exportterminal. De mijntrucks zijn als transportwerktuig veel duurder en onderhoudsgevoeliger dan bandtransporteurs, maar zijn wel zeer flexibel.

Zoals reeds vermeld worden de kolen op de bewerkingsplaats eerst gebroken, dan gewassen en vervolgens opgeslagen. De dubbele rolbreker kan het best worden ingezet voor het breken van de kolen, omdat deze een hoge capaciteit kan hebben. Na het breken worden de kolen gewassen, waarbij de wasmethode afhankelijk is van het type kolen en de korrelgrootte. De gewassen kolen worden vervolgens opgeslagen op een mengveld. Voor een goed homogenisatieresultaat dient de menghoop door een brugschraper afgegraven te worden. Deze graaft de menghoop namelijk over de gehele breedte af.

Treinen, vrachtwagens, bandtransporteurs en binnenvaartschepen kunnen de kolen van de bewerkingsplaats naar de exportterminal transporteren. De toepassing van een van deze transportmiddelen is afhankelijk van vele factoren en zal per lokatie verschillen. Hierna zullen per werktuig de belangrijkste kenmerken gegeven worden.
Treinen worden veel toegepast door de hoge snelheid en het grote volume per trein. Bovendien kan het lossen en laden van een trein geautomatiseerd uitgevoerd worden, waardoor bespaard wordt op arbeidskosten.
Vrachtwagens zijn juist zeer arbeidsintensief door het lage laadvermogen per werktuig. Doordat de kolen vaak tussen twee vaste punten vervoerd worden, biedt de grote flexibiliteit van een vrachtwagen minder voordeel bij het kolentransport.
Bandtransporteurs zijn kapitaalintensief, maar hebben lage operationele kosten. Tegenwoordig worden bandtransporteurs met een lengte van meer dan 100 km toegepast. Een bandtransporteur biedt vooral voordelen als het hoogteverschil tussen begin- en eindpunt groot is of als het niet goed mogelijk is om een spoor of weg aan te leggen.
Binnenvaartschepen hebben een lange omlooptijd en zullen alleen toegepast worden als er een bevaarbare rivier aanwezig is. Waar het wegvervoer een probleem vormt, kan de binnenvaart een goed alternatief zijn.

Als de kolen op de exportterminal aankomen, worden deze eerst gewogen en bemonsterd. Het statisch wegen met behulp van een bunker heeft de grootste meetnauwkeurigheid, maar sluit minder goed aan op het continue interne transport op de terminal met behulp van bandtransporteurs. De weegband kan daarentegen continu wegen. De weegband is echter minder nauwkeurig, maar kan tegenwoordig een nauwkeurigheid van 0.25% halen.
Na het wegen worden de kolen bemonsterd. Met een hammer sampler of clean sweep kunnen de monsters van een transportband gehaald worden. Deze machines worden door de hoge nauwkeurigheid veel toegepast.
De kolen kunnen dan direct naar het zeeschip getransporteerd worden, maar worden meestal opgeslagen. Op basis van de manier van uitslag kunnen er twee systemen voor de opslag onderscheiden worden. Bij het eerste systeem vindt uitslag plaats met behulp van wielgravers en bij het tweede met ondergrondse bandtransporteurs.
Het tweede systeem leent zich niet zo goed voor opslag van grote hoeveelheden kolen, omdat o.a. de vele kleine hopen veel ruimte vragen. Het algemene uitslagwerktuig is dus een wielgraver. Deze kan in vergelijking met de uitslagwerktuigen voor de menghopen bredere hopen afgraven met een hogere capaciteit. De afgegraven kolen worden weer gewogen en soms ook nog bemonsterd, voordat ze met behulp van een scheepsbelader in het zeeschip geladen worden.

De keuze van een scheepsbelader is afhankelijk van vele factoren, waaronder de te behandelen scheepsgrootte, waterbouwkundige kosten en de jaarlijkse stroom door de terminal. Grofweg kan het volgende gezegd worden:


Rapporten studenten Transporttechniek en Logistieke Techniek
Gewijzigd: 2006.04.26; logistics@3mE.tudelft.nl , TU Delft / 3mE / TT / LT.