H.J.L. Schilperoort
Overzicht afvallogisitiek.
Literatuuropdracht/scriptie,
Rapport 98.3.TT.5069A, Transporttechnologie.
Afval is niet per definitie die berg viezigheid waarvoor het door veel
mensen wordt aangezien. Het is veeleer een begrip dat aangeeft dat een
bepaald product of materiaal voor de eigenaar op dat moment geen waarde
meer heeft, hetgeen allerminst betekent dat het product of materiaal zelf
op dat moment waardeloos is geworden. Afvalstoffen kunnen in veel gevallen
weer nuttig worden toegepast, hetzij in eenzelfde bestemming dan wel op
een andere wijze. Dit bewustzijn is met name de laatste twee decennia
gegroeid.
In het huidige milieubeleid (waar het afvalbeleid deel van uitmaakt) staat
daarom een duurzame samenleving centraal, hetgeen staat voor het besef
dat de milieugevolgen die voortkomen uit de huidige behoeften niet moeten
worden afgewenteld op toekomstige generaties. Voor het realiseren van deze
doelstelling is gekozen voor zowel een brongerichte als een effectgerichte
aanpak. Brongericht wil zeggen: gericht op het voorkomen van het ontstaan
van afval. De ef-fectgerichte aanpak is er op gericht de negatieve
gevolgen voor het milieu te minimaliseren van het afval dat desondanks
vrijkomt, door deze zoveel mogelijk te hergebruiken of verbranden. De noodzaak
hiertoe blijkt wel uit het feit dat er jaarlijks meer dan 50 Mton afval
vrijkomt en dat deze hoeveelheid nog steeds stijgt.
Het afvalbeleid heeft tot aanzienlijke veranderingen in de
verwijderingsstructuur geleid. De stimulerende en regulerende maatregelen
gericht op het bevorderen van een hoogwaardige (duurzame) afvalverwijdering,
hebben geresulteerd in een optimalisatie en diversificatie van afvalstromen en
verwerkingstechnieken. Kenmerken hiervan zijn de schaalvergroting in de
eindverwerking (storten en verbranden) en de toename van gescheiden
ingezamelde deelstromen met een eigen bewerkingswijze en -bestemming
(verfijning verwijderingsstructuur). Ook de afvalmarkt ondergaat diverse
veranderingen, doordat de afvalverwijdering steeds meer een nationale en
voor hergebruik zelfs internationale aangelegenheid wordt. De noodzakelijke
schaalgrootte van inzamelgebieden neemt toe, waardoor er sprake is van fusies
en samenwerkingsverbanden bij inzamelaars. Daarnaast is er ook een tendens
naar ketenintegratie, door fusies en samenwerking tussen bedrijven die in een
ander deel van de keten opereren.
De veranderingen in de verwijderingsstructuur hebben belangrijke logistieke
consequenties voor de processen inzameling, overslag en transport. Enerzijds
vereist de schaalvergroting van de eindverwerking grootschalige
transportconcepten, omdat dikkere afvalstromen over grotere afstanden worden
vervoerd. Anderzijds is er behoefte aan een flexibel systeem voor de kleinere
deelstromen, omdat de hergebruiksmarkt dynamisch van karakter is.
Bij de inzameling wordt er voortdurend naar nieuwe wegen gezocht de gescheiden
inzameling van (nieuwe) deelstromen te optimaliseren. Steeds vaker wordt
daarbij de burger ingeschakeld die zijn afval zelf op een collectievoorziening
moet brengen. Vooral de collectievoorzieningen op gemeentelijk en regionaal
niveau nemen toe in belang omdat hiermee afvalstromen beter kunnen worden
gebundeld en gestuurd. Daarnaast worden ook nieuwe inzamelkanalen ingeschakeld
zoals de detailhandel.
Het transport van afvalstoffen gaat nog voor het grootste deel over de
weg. Door de concentratie van de eindverwerkingscapaciteit en de overnames
en samenwerkingsverbanden door partijen in de verwijderingsketen, worden
afvalstromen in toenemende mate gestructureerd waardoor in potentie een
verdubbeling van het aandeel water- en spoorvervoer tot 4 Mton per jaar
kan worden gerealiseerd. Daarnaast zijn er ook ontwikkelingen uit de
techniek, zoals de integrerende vervoersystemen, die in een grotere
flexibiliteit ten aanzien van de vervoerswijze resulteren.
Rapporten studenten Transporttechniek
Gewijzigd: 2002.11.19;
logistics@3mE.tudelft.nl
, TU Delft
/ 3mE
/ TT
/ LT.