W.F.J. Visser
Capaciteitsproblematiek van luchthavens en luchtruim.
Literatuuropdracht/scriptie,
Rapport 2000.LT.5336, Transporttechnologie, Logistieke Techniek.
De luchtvaart heeft te maken met een gestage groei. Deze groei veroorzaakt
capaciteitsproblemen op luchthavens en in het luchtruim. Vooral pieken in
het aantal te verwerken vluchten veroorzaken opstoppingen en vertragingen
in het systeem. De capaciteitsproblematiek kan worden onderverdeeld in Air
Traffic Flow Management, Ground Traffic Control en Gate Assignment.
Voor luchthavens spelen capaciteit en punctualiteit een grote rol. De
prestaties van luchthavens kunnen met verschillende methodes geanalyseerd,
gemeten en vergeleken worden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een aantal
indicatoren die bij voorkeur objectief meetbaar zijn. Deze waardes worden
geschaald en bij elkaar opgeteld om tot een algemeen beeld van de
performance en productiviteit van luchthavens te komen.
In Europa wordt Air Traffic Flow Management sinds kort centraal
uitgevoerd. Er wordt hierbij gebruik gemaakt van luchtroutes die tussen
luchthavens en bakens in air sectors lopen. De betrokken instanties en
luchtvaartmaatschappijen onderhandelen over de verdeling van de
luchtroutes, waarna de vluchten ingeroosterd worden. Hierbij wordt gebruik
gemaakt van technieken uit de operations research als modellering,
voorspellen en simuleren. Voor het modelleren worden stochastische
modellen gebruikt die zijn ontwikkeld zijn op basis van deterministische
modellen. Met nieuwe technieken wordt geprobeerd de capaciteit van
luchtruim en landingsbanen te vergroten.
De capaciteit van taxibanen is beperkt en moeilijk uit te breiden. Daardoor
zorgt het grondverkeer vaak voor veel vertragingen in het algehele
vliegverkeer. Bij het toewijzen van gates moet dan ook rekening worden
gehouden met drukte op de taxibanen. Het grondverkeer op een luchthaven kan
als netwerk gemodelleerd worden waarbij de interactie tussen vliegtuigen
kan worden meegenomen.
Bij gate assignment spelen operationele en commerciële aspecten een rol.
Gate assignment wordt uitgevoerd aan de hand van proceduremodellen. Er
wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijke gate utilisatiegraad. Dit kan
met behulp van optimalisatiemodellen op basis van het evenredig verdelen
van de vrije tijden over de gates. Met verschillende algoritmes kunnen
deze modellen uitgewerkt worden, waarbij resultaat tegen rekentijd wordt
afgewogen.
Voor ATFM, grondverkeer en gate assignment zijn vele simulatiepakketten
beschikbaar. Deze zijn ontwikkeld door luchthavens, luchtverkeersleiding
organisaties en onafhankelijke commerciële bedrijven. De behandelde
modellen en simulaties worden gebruikt als hulpmiddel bij het
beslissingsproces van de grond- en luchtverkeersbegeleiding.
Rapporten studenten Logistieke Techniek
Gewijzigd: 2000.06.04;
logistics@3mE.tudelft.nl
, TU Delft
/ 3mE
/ TT
/ LT.