C.D. Noorlander
Operationele kosten van een overslagcentrum
Doctoraalopdracht,
Rapport 2006.TL.7049, Sectie Transporttechniek en Logistieke Techniek.
Als een logistieke dienstverlener een verzoek om een offerte ontvangt van
een potentiële klant, dan zal dat bedrijf een goed evenwicht zoeken
tussen de nauwkeurigheid van de specificatie en de tijd die het bedrijf
neemt voor het opzetten van de specificatie. De doelstelling van dit
afstudeeronderzoek is het ontwerpen van een tool die de mogelijkheid biedt
om kennis uit het verleden te bewaren en op basis daarvan de operationele
kosten te berekenen van nieuwe aanvragen. De tool heeft als doel positief
bij te dragen aan de snelheid voor het opmaken van een offerte.
In de praktijk zal een onderneming na een verzoek om een kostenspecificatie
eerst voor de logistieke operatie, die plaatsvindt in een distributiecentrum
(DC), een aantal ontwerpen opzetten, op basis van gegevens van de
potentiële klant. Daarna vindt tussen deze ontwerpen een afweging
plaats. Van het gekozen ontwerp maakt het bedrijf vervolgens een
kostenspecificatie. Bij het opzetten van het model is deze manier van
handelen als uitgangspunt genomen.
Uit literatuuronderzoek is gebleken dat Systematic Layout Planning (SLP)
geschikt is voor het ontwerpen van een distributiecentrum, want deze methode
heeft ten opzichte van andere methodes het voordeel dat het een iteratief
proces is. Bij SLP zullen, na herhaaldelijk doorlopen van een aantal
stappen, een aantal ontwerpen worden gevormd. De afweging tussen de
alternatieven wordt in dit afstudeeronderzoek gedaan op basis van de
operationele kosten.
Een belangrijke stap in SLP is de product-quantity-analyse, waarmee de te
distribueren artikelen worden onderverdeeld in groepen (zogenaamde
productfamilies). In de praktijk blijkt dat een DC bestaat uit meerdere
deelmagazijnen, welke vaak zijn ontworpen op basis van de productfamilies.
Een deelmagazijn is onderverdeeld in vijf afdelingen: goederenontvangst,
opslag, klantspecifieke processen, expeditie en transport tussen de afdelingen.
In de literatuur is ook gezocht naar een methode voor het specificeren van
de kosten van een DC. Een DC heeft in de praktijk voornamelijk indirecte
kosten (kosten die niet direct toewijsbaar zijn aan de producten). Voor het
specificeren van de kosten heeft Activity Based Costing (ABC) drie voordelen
boven de opslagmethode en de kostenplaatsmethode: verbeterde verdeelsleutels
(een ratio waarmee de kosten worden verdeeld), grote detaillering op laag
niveau en verbeterde kosteninformatie.
Het model, dat als basis dient voor de tool, is gebaseerd op de methodes ABC
en SLP. Binnen het model is een standaarddefinitie opgesteld voor het DC. Op
basis van deze definitie kunnen ontwerpen worden opgeslagen. Via een
algoritme wordt, uitgaande van een ingevoerd productprofiel dat bestaat uit
een of meerdere productfamilies, een aantal concepten van een DC gezocht met
behulp van de bewaarde deelmagazijnen. Van alle gevonden concepten, die
allemaal bestaan uit een of meerdere deelmagazijnen, wordt het concept met
de laagste operationele kosten gekozen als oplossing.
De invoer van de tool is een productprofiel. Dit productprofiel bestaat uit
een groot aantal parameters. Om te komen tot een dergelijk productprofiel is
vaak een arbeidsintensieve data-analyse nodig. Door het reduceren van het
aantal parameters kan een snelheidswinst worden behaald. In dit
afstudeeronderzoek is een eerste aanzet gedaan tot verder onderzoek van het
reduceren van de invoer. Door een vereenvoudigd standaardstroomdiagram op te
stellen van een DC kan de invoer begrensd worden tot 37 kengetallen. In de
literatuur is gezocht naar een methode om een relatie te vinden tussen de
negen kengetallen die een klant vaak zelf weet en de 37 kengetallen die
nodig zijn als invoer. Fuzzy logic lijkt een geschikte methode te zijn, want
het heeft als voordeel dat de kennis inzichtelijk blijft. Uit een eventueel
vervolgonderzoek zal blijken of fuzzy logic toepasbaar is.
Het blijkt mogelijk te zijn een softwareprogramma te ontwikkelen die een
kostenspecificatie maakt van nieuwe projecten op basis van kennis uit het
verleden, en het blijkt ook dat het model gebaseerd op SLP en ABC hiervoor
geschikt is.
Uit de casestudie blijkt dat de indeling van de organisatie van een DC een
grote invloed heeft op de uiteindelijke operationele kosten. Verder
onderzoek naar de opbouw van de organisatie in het model is van groot
belang. Een aanbeveling is de activiteiten in de organisatie meer te
definiëren en hierdoor meer afhankelijk te maken van het
productprofiel.
Rapporten studenten Transporttechniek en Logistieke Techniek
Gewijzigd: 2006.04.25;
logistics@3mE.tudelft.nl
, TU Delft
/ 3mE
/ TT
/ LT.